Livet så langt har vore prega av ein serie underlege val. Til dømes valde eg i ein sein fase i oppveksten å byrje å spele toradar, og å vere open om dette, lenge etter at eg var gamal nok til å ha skjøna konsekvensane av det. No, etter 21 år i relativ sosial isolasjon, er det lett å sjå at dette var eit misstak.
Sjølv toradarspelemenn kan heldigvis sparke nedover; på den absolutte botnen av den menneskelege rangsstigen, sett med populærmusikalske auge, fann vi nemleg på 1990-talet felespelemannen – og under han igjen hardingfelespelemannen. Til all lukke hadde eg fleire slike ikring meg; både bror min Kjetil og Anders i Kvia levde i ope samliv med dette djevelens eige instrument, tilsynelatande utan skam og blygsel. Såleis var det kanskje ikkje rart at eg ikkje lukkast sjå omfanget av mine eigne musikalske livsstilsval.
I den tida folkemusikkentusiasmen framleis brusa friskt i blodet, hende det frå tid til tid at Anders og eg spelte saman, eller rettare sagt spelte samtidig. Dette skjedde som regel anten på Kvia eller på Kleiva, då den samtidige etterspurnaden etter fele- og toradarmusikk ikkje var i stand til å halde tritt med tilbodet.
Ein gong hadde vi fått føre oss at vi skulle dra med oss instrumenta våre inn på Langedalen; utan tvil inspirerte av bror min og Håvard Nordvik som talrike gongar kunne treffast med ei kaotisk oppakning beståande av potetgullposar, brusflasker, plastvesker og fele- og trompetkassar, på veg over Ytre Skardet. Dette måtte vi óg prøve, tykte vi.
Vel inne på støylen vart det tydelegare enn nokon gong at samspelet vårt leid under det faktum at det berre var tre slåttar vi kunne i lag. Instrumenta vart såleis etterkvart lagde tilsides til fordel for eitt av dei sedvanlege etegilda våre.
Det var ein fin, mild haustkveld med lette skyer på ein elles klår himmel – og etterkvart dukka månen opp innom Svarte Kari. Gripne av stunda slo det ned ein idé i oss båe! Kva om vi tok med oss dei to instrumenta og tre slåttane våre inn i Buskredene – og spela så det ljoma gjennom heile dalen i den måneljose kvelden? Det ville ha vore stemning det!
Omlag ein time seinare, klokka 1:00 på natta, vart dalen fylt av lyden av fele- og toradarmusikk. Ekkoet slo fram og attende mellom dei bratte fjellsidene og det var i det heile ein voldsom og mektig lyd.
Inne på Nysætra snudde Erling Bråstad seg i senga. Han drøymde om då Alfred Dale, Steinar Sande og han sjølv framstilte høvesvis Sankt Peter, ein nyleg avdaud Steinar Sande og Fanden sjølv i ein sketsj på “Gutane sin kveld”, berre at i draumen var det han sjølv, Bråstaden, som var daud – og det var ikkje ein sketsj.
Det hadde likevel vore ein god draum så langt. Alt såg ut til at han kom til å tilbringe etterlivet hjå Sankt Peter i himmelen. Bak Perleporten kunne han høyre lyden av søt harpemusikk og i det fjerne kunne han skimte dei vakraste englar. Det var i denne stunda at draumen tok ei lei vending; Perleporten klappa igjen, harpemusikken vart borte, Sankt Peter likeeins og i det fjerne kunne han tydeleg høyre Lucifer sitt eige gammaldansorkester stemme i med “Nordfjordvalsen”, gong på gong. Den neste timen, før levenet endeleg gav seg, sov Bråstaden dårleg .
Spesielt merksame lesarar kan hugse at eg for litt sidan skreiv noko om skydekket. Det var lett. Nøkkelordet i den føregåande setninga er “var”. For medan vi, blinde for verda ikring oss, stod oppe i Buskredene og utstøytte “Det var på Capri jeg så henne komme”, skya det til ganske så betydeleg. Med eitt var det stummande mørkt ikring oss og vi hadde eitt problem. Når sant skal seiast hadde vi fleire problem. Vi var omlag ein kilometer frå støylshusa utan ljos av noko slag. Det var bratt, ulendt og vi hadde med oss instrument som det ville vere vanskeleg å forklare kvifor dei var øydelagde når vi kom heimatt.
To timar og adskillege blåmerke seinare kunne vi konstantere at vi for fyrste og siste gong hadde hatt med oss fele og toradar i Buskredene. Det er godt for alt som er gjort.
Klokka halv-ti neste morgon kunne ein sjå båten til Erling Bråstad fosse ut vatnet med eigaren ved årane. Han var trøytt og sliten etter ei uroleg natt men rodde som han aldri hadde rodd før. I bakhovudet hans gjekk det ein melodi; det var ei spesielt skjærande fortolking av “Det er Norge som er bra…” framført på fele og toradar.
Det hasta no, han måtte kome seg heim, han måtte kome seg til kyrkjes.
NB! Alt det som står i kursiv er fri fantasi – men var naudsynt for å gjere forteljinga interessant nok til at andre vil lese den!